• TR
  • en
  • Basketbolun Genel Kuralları

    Basketbol Genel Kuralları

    Basketbol, belirli kurallar çerçevesinde oynanan dinamik ve hızlı bir spor dalıdır. Bu kurallar, oyunun hem düzenini sağlamak hem de adil bir oyun ortamı yaratmak için geliştirilmiştir. Aşağıda, basketbolun en temel kurallarını bulabilirsiniz.

    Basketbolun genel kuralları, oyunun hızını ve heyecanını korumak için belirlenmiştir. Bu kurallara hakim olan bir oyuncu, sahada hem kendisi hem de takımı için daha etkili olabilir. Ayrıca basketbol, hızlı düşünme ve strateji geliştirme gerektiren bir spor olduğu için kuralları iyi bilmek ve doğru uygulamak oyundaki başarıyı doğrudan etkiler.




    • 1. Oyunun Amacı

    Basketbolun temel amacı, topu rakip takımın potasına sokarak sayı kazanmaktır. Aynı zamanda, rakip takımın topu kendi potasına sokmasını engellemek için savunma yapılır. Oyunda en fazla sayıyı atan takım galip gelir.


    • 2. Oyuncu Sayısı ve Pozisyonlar

    Bir basketbol takımı sahada beş oyuncu ile mücadele eder. Bu oyuncular farklı pozisyonlarda yer alır ve her biri farklı sorumluluklara sahiptir:

    Guard (Oyun Kurucu): Takımın oyun planını yönetir ve genellikle en çok pas veren oyuncudur.

    Shooting Guard (Şutör Guard): Daha çok şut atma ve skor üretme sorumluluğu olan oyuncudur.

    Small Forward (Kısa Forvet): Hem hücumda hem savunmada esnek ve çok yönlü bir rol üstlenir.

    Power Forward (Uzun Forvet): Potaya yakın oynar ve ribaund almak, güçlü savunma yapmak gibi görevleri vardır.

    Center (Pivot): Takımın en uzun oyuncusu olup, pota altında savunma ve hücum ribaundlarını toplama konusunda uzmandır.


    • 3. Oyun Süresi

    Basketbol maçı genellikle dört periyottan oluşur. NBA’de her periyot 12 dakika, FIBA kurallarına göre ise 10 dakika sürer. Eğer maçın sonunda iki takımın da skoru eşitse, uzatma periyodu oynanır. Her uzatma periyodu 5 dakika sürer.


    • 4. Sayı Değerleri

    Basketbolda atılan sayılar, şutun atıldığı mesafeye göre farklı puanlarla ödüllendirilir:

    Serbest Atışlar (Free Throw): Faul yapılan oyuncu, serbest atış çizgisinden yaptığı her isabetli atış için 1 puan kazanır.

    İki Sayılık Atış: Üç sayı çizgisinin içinden yapılan her başarılı atış 2 puan değerindedir.

    Üç Sayılık Atış: Üç sayı çizgisinin dışından yapılan isabetli atışlar 3 puan değerindedir.


    • 5. Topun Oyuna Sokulması ve Dribbling

    • Topu oyuna sokarken oyuncular, 5 saniye içinde pas vermek zorundadır.

    • Bir oyuncu topu sürdüğünde (dribbling), iki eliyle birden topa dokunamaz ve topu elinde tutamaz. Aksi takdirde çift top (double dribble) hatası yapılmış olur.

    • Top sürerken oyuncunun topu yere çarptırmadan iki adım atması kurallara aykırıdır ve buna adım hatası (steps) denir.


    • 6. Fauller

    Basketbolda iki temel faul türü vardır:

    Kişisel Faul: Bir oyuncunun rakibine yaptığı fiziksel müdahaleler kişisel faul olarak değerlendirilir. Bir oyuncu beş faul yaptığında (NBA’de altı) oyun dışı kalır.

    Teknik Faul: Spor dışı davranışlar (örneğin hakeme itiraz, kural dışı hareketler) teknik faul olarak değerlendirilir. Teknik faul yapılan takım rakip takıma serbest atış hakkı verir.


    • 7. Savunma ve Hücum Süresi

    24 saniye kuralı: Hücum eden takım, topa sahip olduktan sonra 24 saniye içinde şut atmak zorundadır. Eğer bu süre içinde şut atılmazsa, top rakip takıma geçer.

    8 saniye kuralı: Takım, topu kendi yarı sahasından 8 saniye içinde rakip sahaya geçirmek zorundadır.


    • 8. Üç Saniye Kuralı

    Hücum eden bir oyuncu, rakip takımın boyalı alanında (serbest atış çizgisinin altındaki dikdörtgen alan) üç saniyeden fazla kalamaz. Bu süreyi aşarsa top rakip takıma geçer.


    • 9. Top Çalma ve Blok

    Rakip oyuncunun topunu çalmak (steal) ya da rakibin şutunu engellemek (blok) savunmanın temel amaçları arasındadır. Bu hareketler, fiziksel temas olmaksızın yapılmalıdır. Aksi halde faul yapılmış sayılır.


    • 10. Hakemler ve Kararlar

    Bir basketbol maçında genellikle üç hakem görev alır. Hakemler, oyunun kurallara uygun bir şekilde oynanmasını sağlamak için faul ve kural ihlalleri gibi durumlarda karar verirler. Aynı zamanda masa hakemleri, maç saatini ve 24 saniye hücum süresini kontrol eder.


    • 11. Ribaundlar

    Şut kaçırıldığında, topun potadan veya çemberden sekmesiyle oluşan duruma ribaund denir. Hücum ve savunma ribaundları, oyunun ritmini değiştirebilir ve yeni hücum şansı yaratır.

    Bu İçeriği Paylaş